Oorproblemen
Bouw en functie van het oor
Het oor bestaat uit meerdere delen, namelijk de oorschelp, de gehoorgang, het trommelvlies, het middenoor en het binnenoor. Verder bevinden zich vlak achter het trommelvlies, dus in het middenoor, 3 gehoorsbeentjes. Ieder deel van het oor heeft zijn eigen functie en in ieder deel van het oor kunnen problemen voorkomen.
De functie van de gehoorgang is het geleiden van geluidsgolven naar het trommelvlies. Het trommelvlies sluit aan op de gehoorbeentjes. De gehoorbeentjes geven de geluidsgolven door van het trommelvlies naar het binnenoor waar ze worden omgezet tot geluid.
Het middenoor staat via de buis van Eustachius in verbinding met de neusholte. Problemen die in het oor spelen, kunnen dus ook problemen in de neus geven en andersom.
In het binnenoor bevindt zich, naast het gehoororgaan, ook het evenwichtsorgaan. Hierdoor kunnen bij problemen in het binnenoor evenwichtsproblemen gezien worden. Tevens loopt er een zenuw door het midden- en binnenoor die is betrokken bij het evenwicht. Aantasting van deze zenuw kan dus ook evenwichtsproblemen geven.
Wat gaat er mis
De meest voorkomende oorproblemen bij de hond en kat zijn oorontstekingen. Een oorontsteking bij de hond en kat valt vaak op doordat het dier met de oren klappert, veel aan één of beide oren krabt of doordat de oren en de oorschelpen vies zijn. Het kan zijn dat een hond of kat pijnlijk reageert als je de oren aanraakt of dat hij zijn kop naar één kant scheef houdt. Soms lijkt hij moeite te hebben met het bewaren van zijn evenwicht.
Een ontsteking van de oren wordt bij honden vaak veroorzaakt door een bacterie maar kan ook worden veroorzaakt door een allergie. Soms zit er een vreemd voorwerp in het oor. Als uw hond veel zwemt kan er makkelijk een oorontsteking ontstaan. Ook als uw hond zware, hangende oren heeft of veel haar in de gehoorgangen heeft kan hij sneller last van oorontsteking krijgen.
Bij de kat wordt een ontsteking vaak veroorzaakt door oormijten of bacteriën maar kan ook ontstaan door een allergie.
Uw dier kan voor veel dingen allergisch zijn, zoals huisstofmijt, pollen, bepaalde materialen in huis. Tevens kan uw dier overgevoelig zijn voor bepaalde bestanddelen in het voer. Een allergie/ overgevoeligheid kan zich ook op latere leeftijd ontwikkelen, ook als er niks in zijn of haar omgeving is veranderd of als uw dier al langere tijd hetzelfde voer krijgt.
Diagnose
Een oorontsteking wordt vaak vastgesteld naar aanleiding van de klachten waarmee de hond of kat bij de dierenarts komt. Ook wordt met een oorkijker in het oor gekeken. De gehoorgangen zijn bij een ontsteking rood en gezwollen en de oren kunnen heel vies zijn. Als uw hond of kat last heeft van oormijten dan zien we deze in de gehoorgang lopen als we met de oorkijker in het oor kijken.
Een allergie of voedselovergevoeligheid vaststellen kan soms best lastig zijn. Om een allergie vast te stellen kan er bloed afgenomen worden bij uw dier. Dat bloed wordt vervolgens naar een laboratorium gestuurd voor uitgebreid onderzoek. Er wordt dan gekeken naar wat voor materialen of planten(delen) uw dier allergisch is. Als de dierenarts uw dier verdenkt van een voedselovergevoeligheid dan wordt aangeraden om uw dier minimaal 6 weken op een speciaal dieet te zetten (hypoallergeen dieet). Dit voer is echter alleen bij dierenartspraktijken verkrijgbaar. Het is heel belangrijk om dit dieet strikt te volgen. Dat betekent dat uw dier geen tussendoortjes meer mag, geen stukjes worst of kaas en niet met de pot mag mee-eten! Eventueel kan er als beloning een brokje van het dieetvoer gegeven worden. Pas als het dieet heel strikt wordt gevolgd, kan na verloop van 6 weken mogelijk een diagnose gesteld worden. Als na het geven van een hypoallergeen dieet de klachten van uw dier verdwijnen is het zeer waarschijnlijk dat uw dier overgevoelig is voor bepaalde bestanddelen in het voer wat hij of zij voorheen kreeg. Om te achterhalen waar uw dier overgevoelig voor is kun je het dier gaan provoceren, dat wil zeggen steeds een ander bestanddeel aan het voer toevoegen. Als uw dier dan weer klachten krijgt is duidelijk waar de overgevoeligheid tegen gericht is.
Behandeling
De behandeling van een oorontsteking is afhankelijk van de oorzaak. Vaak zal u een oorzalf mee krijgen en zal u na ongeveer 1 week op controle moeten komen. Soms is het nodig om een kweek in te zetten van het ontstekingsmateriaal van het oor zodat we een zo gericht mogelijke therapie kunnen voorschrijven. Het kan voorkomen dat de dierenarts adviseert om de oren eerst te laten spoelen om de oren goed schoon te krijgen. Als de oren niet heel vies zijn kan een oorreiniger voldoende zijn.
Als uw hond veel zwemt en regelmatig last heeft van een oorontsteking is het advies om de hond niet meer te laten zwemmen.
Als er bekend is voor welke materialen/ planten uw dier allergisch is kan worden gestart met een zogenaamde hyposensibilisatie therapie. Hierbij worden de stoffen waar hij of zij allergisch voor is in geleidelijk toenemende concentraties toegediend. Hiermee wil je bereiken dat het lichaam deze stoffen als normaal gaat beschouwen zodat er geen allergische reactie meer tegen ontwikkeld wordt. Als er voor gekozen is om geen allergie test te laten doen dan kan ervoor gekozen worden om het dier te gaan behandelen met ontstekingsremmende hormonen, ook wel corticosteroïden genoemd (bijvoorbeeld Prednisolon). Hiermee wordt de oorzaak van het probleem niet aangepakt. In feite wordt het afweersysteem van het dier onderdrukt zodat er geen allergische reactie kan optreden. Corticosteroïden kennen echter wel bijwerkingen waar rekening mee gehouden moet worden.
Als de diagnose voedselovergevoeligheid of –allergie is vastgesteld en bekend is waar uw dier wel of niet tegen kan, kan er een definitief dieet opgesteld worden. Dit betekent dat uw dier (en uzelf) levenslang dit dieet zal moeten volgen.
Wanneer u vermoedt dat uw huisdier een oorontsteking heeft kunt u het beste bellen voor een afspraak. Tenslotte is geen oor hetzelfde en kunt u er vaak niet goed in kijken. Met een otoscoop (kijkertje met lampje) kijken wij in de diepte van het oor van uw huisdier. Zo kunnen wij het onderscheid maken tussen een ontsteking, een vreemd voorwerp, oormijt, een poliep of een prop oorsmeer die in de weg zit. Daar zullen wij de therapie op aanpassen. Het is zelfs mogelijk dat er een gaatje in het trommelvlies zit. In een zodanig geval mag er helemaal niet gezalfd worden! Als uw dier gevoelig is op de oren kan het handig zijn dat u deze af en toe schoonmaakt. Hiervoor zijn vetvrije oorreinigers verkrijgbaar aan de balie. Zo schudt de hond of kat het vuil naar de oorschelp en kunt u het daar met een doekje verwijderen. U mag nooit met wattenstokjes de gehoorgang schoonmaken, omdat daarmee het vuil alleen maar dieper geduwd wordt.